تزریق سرم به فرآیندی می گویند که در آن با استفاده از کانولا (رگ گیری) اقدام به واردسازی مایع به خون می شود، منظور از مایع شبیه ترین محلول به خون است که به واسطه آن می توان انواع داروهای تزریقی که نیاز به دریافت فوری دارند به خون تزریق نمود، استفاده از انواع سرم ها با استفاده از دستور پزشک می تواند دارای ارزش های بسیار زیاد درمانی باشد اما آن چیزی که اهمیت دارد استفاده از این خدمات درمانی با استفاده از تجویز پزشک و عدم استفاده خودسرانه از این خدمات می باشد، ما از مرکز درمان در منزل درمان تو با شما خواهیم بود تا در رابطه با مهم ترین سرفصل های عوارض تزریق سرم برایتان نکات کاملی را ارائه نماییم، در این مقاله در رابطه با عوارض تزریق سرم در شریان، زیاد تزریق کردن سرم، عوارض تزریق سرم شستشو، عوارض تزریق سرم زیر پوست، عوارض تزریق سرم سرد و گرم و سایر نکات تکمیلی اطلاعات مفیدی برایتان منتشر شده و امیدواریم برای بهره گیری از آن با ما تا انتهای مطالب همراه باشید.
پیشنهاد ویژه: اگر تمایل به تزریق سرم در منزل با نسخه پزشک و اجرای آن توسط کارشناس پرستاری را دارید به این صفحه مراجعه نمایید.
چرا باید به عوارض تزریق سرم توجه ویژه داشته باشیم؟
در رابطه با عوارض تزریق سرم سوالی که پیش می آید این است که آیا تزریق سرم ضرر دارد؟ چه عوارضی با تزریق سرم می تواند گریبان گیر فرد گیرنده خدمت شود؟ در جواب باید خدمتتان بگوییم بله، تزریق سرم همانند سایر خدمات درمانی دارای عوارض مشخصی است که اگر نادیده گرفته شود می توان عواقب خطرناکی به همراه داشته باشد، عمده خطرات و عوارض تزریق سرم مربوط به استفاده از این خدمات به شیوه استفاده نادرست و بدون تجویز و ویزیت شدن توسط پزشک می باشد، از مهم ترین عوارض تزریق سرم به شیوه نادرست می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- ادم ریوی
- ادم اندام
- افزایش الکترولیت های مهم بدن
- آسیب به قلب
- فشار زیاد به کلیه ها (بار اضافی به کلیه ها)
- احتمال تشدید تشنج
- افزایش فشارخون
- تشدید آسیت شکمی
- افزایش فشار IOP و ICP
- تاکیکاردی
- فلاشینگ و گرگرفتگی
- هیپرتانسیون سیستمیک
- پلی اوری و از دست دادن الکترولیت های مهم بدن
مهم ترین عوارض بعد از سرم زدن به شیوه خودسرانه چیست؟
همانطور که خدمتتان گفته شد سرم زدن به شیوه خودسرانه می تواند دارای عوارضی مشخص باشد که هم مربوط به ناحیه تزریق و هم مربوط به مضرات سیستمیک بدنی می شود، دانستن مهم ترین عوارض شایع سرم زدن به شیوه نادرست و خودسرانه می تواند ما را در مسیر کنترل عوارض و خطرات آن ایمن کند، بیایید با هم در رابطه با شایع ترین عوارض بعد از سرم زدن به شیوه خودسرانه بیشتر صحبت کنیم، از مهم ترین عوارض می توان به موارد زیر اشاره نمود:
حالت تهوع بعد از سرم زدن
یکی از شایع ترین عوارض تزریق سرم ایجاد حالت تهوع در فرد گیرنده خدمات تزریق می باشد، مهم ترین علت حالت تهوع بعد از تزریق سرم احتمال شروع علائم آلرژیک به سرم می باشد، حالت تهوع نیز یکی از علائم آلرژیک می باشد و می تواند در ایجاد حالاتی نظیر تهوع و استفراغ موثر باشد، از همین رو اگر دچار حالت تهوع بعد از تزریق سرم شده اید مهم ترین علت آن می تواند مربوط به واکنش های آلرژیک در بدن شما باشد، در بیمارانی که همراه با سرم داروهای خاصی نظیر دگزامتازون، آپوتل یا تایلوفن، انواع آنتی بیوتیک ها نظیر سفتریاکسون، سفازولین، ایمی پنم و مروپنم، اندانسترون، کتورولاک و پلازیل نیز دریافت می کنند احتمال ایجاد واکنش های بدنی وجود دارد و سبب حالت تهوع در فرد می شود.
پاره شدن رگ دست هنگام تزریق سرم
یکی از عوارض دیگر تزریق سرم به روش نادرست توسط افراد ناوارد پاره شدن مکرر رگ در حین رگ گیری (veins) می باشد، از همین رو برای جلوگیری از بروز پارگی رگ و آسیب های وارده به احشا، رگ ها و خونریزی های زیرپوستی استفاده از تجربیات کارشناسان مجرب پرستاری (تزریقاتی) جهت انجام چنین امور می باشد، مهم ترین علت پاره شدن رگ در حین رگ گیری عدم شناسایی مناسب موضع رگ توسط پرستار، کم آب بودن بدن، خاصیت الاستان پایین پوست و رگ (به اصطلاح خشک بودن رگ ها، تورگور پوستی ضعیف و سفت بودن رگ می باشد.
ورم دست بعد از تزریق سرم
از عوارض دیگر در سرم زدن می توان به ورم کردن دست بعد از تزریق سرم اشاره نمود، این حالت به ۳ علت به وجود می آید، در حالت اول رگ به درستی گرفته نشده و فیکس شدن کانو به جایی غیر از عروقمعطوف شده است، در حالت دوم به دلیل اورلود (Overload) رگ، رگ دچار پارگی شده است که هم اکنون مایع به زیر پوست عبود می کند، در حالت آخر یعنی حالت سوم نیز به دلیل نشتی رگ که خود می تواند از استفاده طولانی مدت رگ ناشی شود ما شاهد ورم دست خواهیم بود.
کبودی جای سرم
از عوارض شایع در تزریق سرم به شیوه نادرست می توان به کبودی یا به اصطلاح اکیموز زیر پوستی اشاره نمود، علت کبودی جای سرم معمولا به خارج سازی نادرست کاتتر از داخل رگ باز می گردد که در این حالت فرد تزریق کننده آموزش های لازم جهت بالابردن دست پس از DC کردن کانولا و فشازموضعی ناحیه ورود کاتتر را به بیمار نداده است، از علل دیگر کبودی زیر دست می توان به تکرار های ناموفق (TRY) در هنگام رگ گیری اشاره نمود که با سوراخ شدن جدار رگ فضای مناسب برای خارج سازی خون ایفا شده است.
لرز بعد از تزریق سرم
از مهم ترین علل لرز بعد از تزریق سرم می توان به سرد بودن یا عدم تطابق دمای سرم به خون و بدن اشاره نمود، از همین رو برای آن دسته از افرادی که به سرما بسیار حساس هستند گرم کردن سرم قبل از تزریق از ارزش بسیار بالایی برخوردار است.
بی حالی بعد از سرم زدن
مهم ترین علت بی حالی بعد از تزریق به داروهایی بازمی گردد که داخل سرم تزریق شده اند و هم اکنون شما آن ها را دریافت کردید، به دلیل ماهیت مایع بودن وتامتازون، تزریق سریع به داخل خون این داروها سریعا وارد خون شده و اثرخود را سریع بر روی بدن می گذارند، از مهم ترین داروهایی که بعد از تزریق سرم می تواند عوارضی نظیر بی حالی به همراه داشته باشند می توان به: آمپول کتورولاک، آمپول دگزامتازون، آمپول های آنتی بیوتیکی و استامینوفن تزریقی اشاره نمود، برای کاهش علائم بی حالی سعی کنید بلافاصله بعد از تزریق ناستید و مدت زمان مناسب برای بازتوانی مجدد را داشته باشید، این مدت زمان از ۳۰ دقیقه الی ۳ ساعت نیاز است.
سفت شدن رگ دست بعد از سرم
عارضه سفت شدن رگ دست بعد از تزریق سرم می تواند به علت فلبیت رگ باشد، فلبیت التهاب ورید است که بیشتر در وریدهای سطحی رخ می دهد، فلبیت اغلب همراه با ترومبوز رخ می دهد و سپس ترومبوفلبیت یا ترومبوفلبیت سطحی نامیده می شود، اگر از رگ داروهای حساس مانند داروهای شیمی درمانی، انواع آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد تشنج مانند فنی توئین، داروهای قلبی مانند آدرنالین و نورآدرنالین و موارد به این صورت دریافت شود می تواند سبب سفتی رگ شود، فلبیت رگ با عدم آوردن فشار بر روی رگ و استفاده از کمپرس های گرم و سرد دوره ای قابل درمان می باشد.
درد دست بعد از سرم زدن
درد دست بعد از سرم زدن نیز به دلیل عوارضی نظیر آسیب به اعصاب، آسیب به احشا و موارد به این صورت رخ می دهد، معمولا افراد غیروارد در حین رگ گیری از تکنیک های نامناسب استفاده می کنند که می تواند سبب بروز چنین علائمی گردد، برای کنترل چنین علائمی بهتر است از خدمات تزریق سرم توسط افراد باتجربه و کاردان استفاده گردد.
عوارض تزریق سرم در چه مواردی بیشتر مشاهده می گردد؟
عوارض تزریق سرم معمولا به دنبال عدم رعایت کردن برخی نکات بهداشتی و اصولی تزریقات ایجاد می شود، از معم ترین مواردی که می توان عوارض تزریق سرم را در آن بیشتر مشاهده کرد و در واقع به دنبال آن عوارض بیشتر عود می کند و قابل لمس می باشد می توان به موارد زیر اشاره نمود:
عوارض تزریق سرم سرد
از مهم ترین عوارض تزریق سرم سرد می توان به: هایپوترمی، افت فشارخون، لرز بدن، بی حالی، بی حسی اندام ها، تشدید حالت تهوع، سردرد، Pailed شدن رگ پوست به خصوص زیر چشم ها اشاره نمود، از همین رو همواره در حین تزریق سرم سعی کنید از سرم های با دمای ملایم استفاده کنید.
عوارض تزریق سرم زیاد
برخی از افراد سوال می کنند که اگر سرعت سرم زیاد باشد چه میشود؟ در رابطه با این سوال باید خدمتتان عرض کنیم که می تواند سبب افزایش فشارخون موقتی، افزایش فشارخون مغزی icp، افزایش فشارخون چشمی iop و همچنین اورلود حجم مایعات و بارکلیوی بالا گردد، از عوارض سرم زدن زیاد نیز می توان به اختلالات الکترولیتی به خصوص هایپوکالمی به دلیل بالاتر بودن مقدار سدیم به پتاسیم اشاره نمود.
عوارض سرم تقویتی
سرم تقویتی شامل سرم به همراه آمپول هایی نظیر ویتامین ب کمپلکس، سولویت، آدامل، گلایکوفوس و تراکوتیل می باشد،به طور مشخص در انواع بیماری ها به خصوص سرماخوردگی ها استفاده از سرم تقویتی می تواند در سرکوب علائم کمک کننده باشد اما اگر مقادیر بیشتری از انواع ویتامین ها به بدن وارد شود می تواند سبب بروز عوارض حاد نظیر تهوع، استفراغ، اسهال، بثورات جلدی، آسیب های کبدی و آسیب های کلیوی گردد، مقادیر بسیار بالای گروه ویتامین های ب (B) همچنین در تشدید سکته مغزی و شروع علائم تشنج نیز می تواند تاثیرگذار باشد، در رابطه با نکات بیشتر در حیطه انواع سرم تقویتی به این لینک مراجعه نمایید.
عوارض تزریق سرم در شریان
تزریق سرم در شریان عارضه ای خاصی ندارد، این بدین معناست که اگر مایع سرم به داخل شریان وارد گردد عوارض حادی مشاهده نمی شود اما به دلیل فشار بالای خون امکان جریان سازی سرم به داخل شریان (سرخرگ) وجود ندارد از همین رو در واقع نمی توان تزریق سرم در شریان را انجام داد، زیرا فشاری که خون بر ورودی کاتتر آنژیوکت وارد می کند بر فشار ناشی از سرم به کاتتر آنژیوکت غلبه نموده و نمی گذارد که تزریق سرم انجام شود، اما وارد سازی مایع به داخل شریان هیچ خطر و منعی ندارد، به طور مثال برای شستشوی ترانسدیوسرهای آرترلاین در بیماران جراحی قلب جهت نمایش بهتر فشارخون شریانی پرستاران بخش ICUOH از شستن شریان و وارد یازی مایع (سرم) به داخل شریان استفاده کرده و هیچ عارضه ای نیز مشاهده نمی شود.
عوارض تزریق سرم شست و شو
سرم شست و شو به دلیل اینکه در فرآیند استریل سازی به صورت کامل استریل نمی شود می تواند در تزریق به داخل خون دارای علائم و عوارضی باشد، از همین رو با تزریق سرم شست و شو ما شاهد علائم تب در فرد دریافت کننده خواهیم بود.
عوارض تزریق سرم زیر پوست
تزریق سرم زیر پوست می تواند دارای عوارضی متعددی باشد، از مهم ترین عوارض تزریق سرم زیر پوست به دلیل عدم رگ گیری موفق و اصولی توسط افراد ناوارد و به صورت خودسرانه می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- احتمال عفونت ناحیه تزریق
- احتمال ادم ناحیه تزریق
- احتمال اکیموز ناحیه تزریق
- احتمال هماتوم زیر جلدی
- احتمال فلبیت رگ و سایر عروق مرتبط
چگونه عوارض تزریق سرم را به کمترین حد ممکن برسانیم؟
حالا سوالی که باید بپرسید این است که برای کاهش عوارض تزریق سرم چه راه کار هایی را پیشنهاد می کنیم؟ ما برای کاهش عوارض تزریق سرم راه کار های اساسی زیر را به شما و خانواده محترمتان پیشنهاد می کنیم و امیدواریم از آن ها بتوانید استفاده کنید:
- از خدمات تزریقات در منزل و یا بیمارستان توسط افراد کاربلد استفاده کنید
- در رابطه با انواع سرم بیشتر مطالعه کنید
- لیست آمپول ها و نحوه عملکرد، عوارض و فواید آن را مطالعه کرده و در رابطه با ان ها آگاهی خود را بالاتر ببرید
- از پرستار تزریقاتی بخواهید تا در رابطه با عوارض تزریق سرم برایتان توضیحاتی را ارائه دهد
- در هنگام دریافت خدمات طبق نکات منتشر شده در این مقاله موشکافانه به خدمات در حال اجرا توجه کنید
- اگر دچار علائم اولیه ناشی از عوارض شدید سریعا اقدامات لازم را جهت جلوگیری از عوارض عملی نمایید
- با استفاده از دستور پزشک در منزل و یا نسخه آنلاین و حضوری در بیمارستان اقدام به دریافت خدمات نمایید
جمع بندی و گرفتن نتایج نهایی
در انتها باید خدمتتان بگوییم که سرم درمانی از ارزش بسیار بالایی در امر درمان برخوردار است، بسیاری از بیماران با شرایط اورژانسی مانند خونریزی فعال، دهیدراتیشن شدید (کمبود حجم مایعات بدن)، بیماران بستری در بخش های ویژه به خصوص ای سی یو و اتاق عمل و اورژانس برای جبران علائم از سرم درمانی استفاده می کنند، تجویز سرم فقط باید طبق نظر پزشک باشد و استفاده خودسرانه از آن می تواند دارای عوارض حادی باشد که جبران آن بسیار زمان بر خواهد بود، امیدواریم با توجه به نکات فوق بتوانید به آسانی از سرم تراپی اصولی طبق نظر پزشک استفاده کنید.
منابع:
