ساکشن ریه

ساکشن ریه

ساکشن ریه به روش درمانی می گویند که هدف از اجرای آن خارج سازی ترشحات ریه و حلق (گلو) با دستگاه ساکشن جهت کمک در اکسیژن رسانی بهتر و عملکرد صحیح ریه است، این خدمات پزشکی توسط پرستار بخش ICU و یا پزشک صورت می گیرد زیرا انجام آن دارای نکات مهمی می باشد که اگر به آن ها توجه نشود می تواند عواقب خطرناکی بیمار را تهدید کند، از مرکز درمان در منزل درمان تو با شما خواهیم بود تا در رابطه با مهم ترین نکات ساکشن ریه و نحوه انجام آن به همراه عوارض و فواید برایتان نکات کاربردی را ارائه نماییم، در ضمن برای آن دسته از افرادی که می خواهند از این خدمات در خانه بهره مند شوند پیشنهاد می کنیم که به صفحه اختصاصی ساکشن ریه در منزل مراجعه نمایید.

ساکشن ریه برای چیست؟

ساکشن ریه برای چیست؟

به طور کلی ساکشن ریه به خدماتی درمانی می گویند که طی آن هدف تمیزسازی مجاری تنفسی می باشد، دانستن اینکه ساکشن ریه برای چه علتی استفاده می شود می تواند در تشخیص استفاده از این خدمات به ما کمک کند، به نقل از وبسایت NIH:

Suctioning is performed when the patient is unable to effectively move secretions from the respiratory tract. This may occur with excessive production of secretions or ineffective clearance, which leads to the accumulation of secretions in the upper and lower respiratory tract.

ساکشن زمانی انجام می شود که بیمار نتواند به طور موثر ترشحات دستگاه تنفسی را جابجا کند. این ممکن است با تولید بیش از حد ترشحات یا پاکسازی غیر موثر رخ دهد که منجر به تجمع ترشحات در دستگاه تنفسی فوقانی و تحتانی می شود.

طبق اسناد منتشر شده در وبسایت NIH از مهم ترین علل نیاز به ساکشن ریه می توان به موارد زیر اشاره نمود:

  1. پاکسازی ریه
  2. کمک در تنفس های طبیعی و با کیفیت
  3. درمان بیماری های تنفسی حاد
  4. پاکسازی مجرای تنفسی فوقانی Upper respiratory tract
  5. پیشگیری از عفونت
  6. کاهش ریسک ابتلا مجدد به بیماری های ریوی و پارانشیم

ساکشن ریه با چه دستگاهی انجام می شود؟

انجام ساکسن و ریه خلط گلو به صورت کلی با دو نوع دستگاه قبل انجام است، در رابطه با هر یک به جدول زیر توجه کنید:

ردیفنوع دستگاه ساکشننحوه عملکردوزنآیا قابل حمل به منزل می باشد؟کاربرد
۱دستگاه ساکشن خلط گلو خانگیبرقی با باتل ساکشنحدود ۳ الی ۵ کیلوگرمبلهساکشن نازال، ساکشن تراکئال، ساکشن نازوترکیال، ساکشن تراشه و در بیماران ICU و نوزادان
۲دستگاه ساکشن خلط گلو و ریه دستیدستی با باتل ساکشن کوچک۵۰۰ الی ۱ کیلوگرمبلهدر مواقع اورژانسی و با قدرت مکش ضعیف تر جهت پاکسازی ریه و مجرای تنفسی

به طور معمول استفاده از دستگاه ساکشن ریه پرتابل برقی به نسبت دستگاه ساکشن ریه دستی ارجحیت دارد و با استفاده از این دستگاه می توان انواع اختلالات تنفسی را درمان نمود.

ساکشن ریه از چند طریق امکان پذیر است؟

ساکشن ریه از چند طریق امکان پذیر است؟

اجرای خدمات ساکشن ریه و دسترسی به مجرای تنفسی زیرین (تراشه) به چندین طریق قابل انجام است که شناخت هر یک قبل از دریافت این خدمات می تواند در مسیر استفاده از خدمات ساکشن ریه کمک کننده باشد، از مهم ترین روش های انجام ساکشن ریه می توان به موارد زیر اشاره نمود:

ساکشن نازوتراکیال

نازو به معنای بینی و تراکیال نیز به معنای لوله نای یا همان تراشه می باشد، برای دسترس مناسب و اثربخشی بهتر و بیشتر به مجاری تنفسی فوقانی حلق و تحتانی بهتر است از طریق ساکشن نازوتراکئال استفاده کنیم، ساکشن نازوتراکئال یک روش ایمن و در عین حال اثربخش برای پاکسازی مجرای تنفسی می باشد، در این روش ابتدا نازال کاویتی یا حفره بینی ساکشن ترشحات می شوند و سپس با ادامه ورود سوند ساکشن ریه نیز پاکسازی می گردد.

ساکشن تراکیال

در این روش ساکشن از طریق دهان انجام می شود اما از آن جایی که شخصی با فشار زبان خود بر روی سوند ساکشن اجازه ورود سوند به حلق را نمی دهد بهتر است از ایروی (وسیله ای U شکل در دهان قرار می گیرد) استفاده کنیم، با جاگذاری ایروی Air Way مسیر مناسب برای دسترسی به حلق و ریه آسان تر می شود.

ساکشن تراکئوستومی

ساکشن تراک یا ساکشن لوله تراکئوستومی نیز از دسته دیگر انواع ساکسن مجرای ریه و تنفسی می باشد که در تمیز سازی مستقیم لوله تراشه تاثیر بسیار زیادی دارد، این نوع ساکشن فقط برای بیمارانی که دارای وسیله تراک در مجاری تنفسی نای خود می باشند می تواند استفاده شود، دسترسی به ریه در این روش بسیار آسان است اما باید در مقابل احتیاط بیشتر نیز بکنیم تا آسیب به مخاط سطحی ریه نکند.

ساکشن لوله تراشه

لوله تراشه که با نام اختصاری کوتاه ETT نیز معروف است می تواند در پاکسازی و تمیزسازی مجرای لوله تراشه و مجرای ریوی موثر باشد، پزشک متخصص بیهوشی با استفاده از لوله تراشه دسترسی لازم تهویه ای به مجرای تنفسی بیمار برقرار می کند تا پس از طی شدن درمان بتوان بیمار را به آسانی از دستگاه تهویه مصنوعی (ونتیلاتور) جداسازی نمود.

ساکشن خلط گلو

ساکشن خلط گلو نیز به عنوان حمایت کننده مناسب برای جلوگیری از ترشحات بیشتر در ریه ها اثربخشی مناسبی دارد، با استفاده از ساکشن خلط گلو نوزاد و کودک یا در بزرگسالان می توان به آسانی خلط و ترشحات عفونی و آبکی انتهای حلق را پاکسازی کرد و از انتقال ترشحات به ریه یا آسپیراسیون جلوگیری نمود.

پیشنهاد ویژه: در صورت تمایل به ویزیت متخصص ریه در منزل کلیک کنید.

نحوه انجام ساکشن ریه به چه صورتی است؟

نحوه انجام ساکشن ریه به چه صورتی است؟

برای آن دسته از افرادی که می خواهند بدانند اجرای ساکشن تراپی به خصوص ساکشن ریه به شیوه ای انجام می شود ما لیستی را تهیه و تنظیم کرده ایم تا با استفاده از آن بتوانید مرحله به مرحله ساکسن ریه را مشرف شوید، روش انجام ساکشن ریه به شیوه زیر می باشد:

  1. مشورت با پزشک
  2. شستن دست ها
  3. آماده سازی تجهیزات (ساکشن تیوب، دستگاه ساکشن، رابط ساکشن، دستکش استریل سایز مناسب، کپسول اکسیژن، ماسک دهانی و بینی، گاز استریل، ژل لیدوکائین)
  4. پوشیدن دستکش
  5. آماده کردن دستگاه ساکشن و تنظیم مکش بین ۱۰۰ الی ۱۲۰ میلی متر جیوه
  6. هد آپ پوزیشن کردن بیمار Head Up Position با زاویه ۴۵ درجه
  7. فیزیوتراپی تنفسی با استفاده از کاپینگ (ضربان های قاشقی به ریه از پایین به بالا)
  8. اکسیژن رسانی به بیمار در حد اکسیژن های فلو High Flow
  9. گذاشتن ایروی در دهان (ابتدا u شکل وارد شوید و در انتها ایروی را به صورت u برعکس کنید)
  10. خارج سازی دستکش
  11. پوشیدن دستکش استریل
  12. زدن ژل سر سوند ساکشن
  13. وارد شدن به آهستگی به داخل ایروی (معمولا تا ۳ الی ۴ سانتی متر که وارد شوید به گلو خواهید رسید)
  14. انجام ساکشن ۱۵ ثانیه و بیرون آوردن سوند ساکشن و تنفس ۳۰ الی ۴۵ ثانیه ای به بیمار با اکسیژن جریان بالا (از ۵ الی ۱۰ لیتر در دقیقه)
  15. وارد شدن مجدد و تشویق بیمار به سرفه موثر جهت ورود سوند ساکشن به داخل ریه (اگر بیمار سرفه نمی کند ناحیه سیب یا اپی گلوت را بالا بکشید تا بتوانید وارد مجذرای نای و ریه گردید اما به هیچ وجه با ضربه به سوند و انتقال آن به گلو اقدام به وارد شدن به نای نکنید، زیرا سبب زخم شدن ناحیه فارنکس می شوید)
  16. به محض وارد شدن احساس می کنید که تنفس های بیمار در رابط ساکشن آبی حس می شود، به صورت دورانی اقدام به ساکشن کنید و نگذارید هر سری ساکشن شما زمانی بیشتر از ۱۵ ثانیه را درگیر کند و پس از هربار ساکشن ۳۰ الی ۴۵ ثانیه اکسیژن رسانی را انجام دهید
  17. در انتها که پاکسازی کامل انجام شد دهان بیمار را با دهانشویه شسته و تمامی وسیله های مصرفی آلوده را در نایلون زرد عفونی بریزید و معدوم کنید

پیشنهاد ویژه: جهت ویزیت متخصص عفونی در منزل کلیک کنید.

کاربرد درمانی ساکشن ریه در چه بیماریی ها مناسب است؟

کاربرد درمانی ساکشن ریه در چه بیماریی ها مناسب است؟

استفاده از ساکشن تراپی ریه در افزایش عملکرد، اکسیژن رسانی، کامپلیانس و بهبود اختلالات گازی (PCO2 و PO2) به شدت تاثیرگذار است و این رو بسیاری از پزشکان بیهوشی، متخصصین ICU و تخصصان طب اورژانس از اجرای صحیح آن برای درمان علائم حاد تنفسی استفاده می کنند، اما از مهم ترین بیماری های تنفسی که می توان از ساکشن ریه برای درمان و کنترل علائم حاد تنفسی بهره برد می توان به:

پنومونی

پونومونی به معنای عفونت ریه هاست است، این عفونت می تواند به واسطه ویروس ها و یا باکتری ها ایجاد شود و از علائم واضح آن تنگی نفس، دفع خلط چرکی و خشک، سرفه، تب و لرز و بی حالی اشاره نمود، هر چقدر که ترشحات داخل مجرای تنفسی بیشتر باشد می تواند در جلوگیری از تهویه مناسب تاثیر گذار باشد، از همین رو در این بیماران به همراه فیزیوتراپی تنفسی استفاده از ساکشن تراپی نیز می تواند بسیار کارآمد باشد.

آسپیراسیون

آسپیراسیون به معنای وارد شدن هر جسم سخت یا آبکی به داخل مجرای تنفسی می باشد، مجرای تنفسی برای عملکرد صحیح باید همواره پاکیزه و تمیز باشد اما اگر به هر دلیلی به طور مثال قدرت بلع پایین یا پوزیشن نامناسب در حین خوردن غذا، وجود خلط زیاد در حلق و گلو و موارد به این صورت مایع یا جامدات وارد نای شوند می گویند فرد دچار آسپیراسیون تنفسی Respiratory aspiration شده است، اولین راه برطرف کردن آسپیراسیون انجام مانور هایملیخ است و بهترین راه برطرف کردن علائم نیز استفاده از دستگاه ساکشن می باشد.

سرطان

در سرطان ها به دلیل خونریزی مجرای تنفسی و پرشدن نای نیاز به تمیزسازی مجرای تراشه وجود دارد و بهترین عملکرد نیز در این حین استفاده از ساکشن ریه و دستگاه ساکشن ریوی می باشد.

خلط گلو نوزاد یا کودک

نوزادان به دلیل ضعف در عضلات بلع توانایی قورت دادن خلط خود را ندارند، این حالت به خصوص در زمانی که نوزاد دچار سرماخوردگی شده است بیشتر خود را نشان می دهد، از همین رو برای درمان و برطرف کردن علئم خفگی و آسپیراسیون ترشحات حلق نوزاد به ریه انجام ساکشن ریه و ساکشن خلط گلو نوزاد پیشنهاد می شود، بهتر است که اگر دچار چنین علائمی شدید سریعا مراتب را با پزشک خود در میان بگذارید.

پیشگیری از عفونت

در بیماران دارای اختلالات تنفسی به خصوص بیمارانی که زیر ونتیلاتور (دستگاه تنفس مصنوعی) قرار دارند استفاده از ساکشن تراپی می تواند در جلوگیری از عفونت های ناشی از ونتیلاتور ventilator-associated pneumonia با کاهش ترشحات و پاکسازی آن ها موثر باشد.

نکاتی که در حین ساکشن تراپی باید به آن توجه کنیم

با این حال که در قسمت آموزش روش ساکشن برایتان نکات مهم ساکشن و شرح دادیم در این قسمت می خواهیم در رابطه با نکات تکمیلی ساکشن که توجه به آن ها بسیار حیاتی می باشد صحبت کنیم، از مهم ترین نکات ساکشن ریه که باید به آن ها توجه کنیم می توان به موارد زیر اشاره نمود:

  • ساکشن یک پروسیجر درمانی است و نباید به صورت خودسرانه انجام شود، انجام آن منوط به دستور پزشک متخصص ریه می باشد
  • ساکشن باید تا جایی که امکان دارد استریل انجام شود، مخاط گوارشی دارای عروق بسیار زیادی می باشد و وجود میکروارگانیسم ها می تواند در تشدید علائم عفونت اثرگذار باشند
  • مدت زمان ساکشن و استراحت باید رعایت گردد، به طور کلی به ازای هر ۱۵ ثانیه ساکشن ۳۰ الی ۴۵ ثانیه به بیمار استراحا دهید
  • در حین استراحت های ساکشن تا ساکشن بعدی حتما به بیمار اکسیژن رسانی کافی داشته باشید
  • برای ساکشن به هیچ وجه در حین اجرا مکش مداوم ایجاد نکنید، مکش مداوم می تواند سبب کنده شدن مخاط و خونریزی گردد که این امر می تواند در ایجاد عفونت و سپسیس خونی (عفونت خون) موثر باشد
  • برای شستن مجرا به هیچ وجه از آب استفاده نکنید، ساکشن به معنای کشیدن خلطو ترشحات ریه است پس نیازی نیست مازاد بر ترشحات آب نیز به مجرا اضافه گردد، گفته شده که به ازای واردکردن آب به مجرا حدود ۱.۲۰۰.۰۰۰ کلونی باکتری به نواحی پایین تر منتقل می شوند.

مهم ترین عوارض ساکشن ریه چیست؟

همانطور که ساکشن ریه دارای فواید خاص خود می باشد انجام ناصحیح و خودسرانه آن نیز می توان عواقب و خطراتی را به همراه داشته باشد، از مهم ترین عوارض ساکشن ریه می توان به موارد زیر اشاره نمود:

  • ایست تنفسی یا آپنه
  • ایست قلبی یا ارست قلبی
  • هایپوکسی شدید
  • ترموما
  • تشدید اضطراب بیمار
  • پنوموتوراکس
  • احتمال تشدید نقاط تشنج و شروع سیژر
  • احتمال افزایش فشار داخل مغزی یا ICP
  • افزایش فشار داخل کره چشم یا IOP
  • تحریک عصب واگ
  • تعریق
  • افزایش PCO2 خون
  • سکاهش PO2 خون
  • اسیدوز تنفسی

مهم ترین فواید استفاده از ساکشن تراپی چیست؟

مهم ترین فواید استفاده از ساکشن تراپی چیست؟

استفاده از خدمات ساکشن ریه توسط پرستار یا پزشک دارای مزایای مهمی نیز می باشد که به اجرای صحیح و بی نقص آن بسیار بستگی دارد، از مهم ترین مزایای انجام ساکشن ریه می توان به:

  1. بهبود تهویه و تنفس
  2. کمک به جبران اختلال اسیدوز تنفسی و نرمال کردن و اسید و باز و خون
  3. کنترل عفونت
  4. کاهش مقاومت راه هوایی Airway resistance با پاکسازی مجرای تنفسی
  5. کاهش رفلکس های بلع که می تواند در آسپیراسیون تاثیر داشته باشند
  6. کمک به عملکرد صحیح قلب
  7. کمک به از بین رفتن آریتمی های قلبی
  8. کمک در بهبود سریع علائم تشنجی و سیژر

آیا ساکشن ریه در منزل نیز قابل انجام است؟

بله، اجرای خدمات ساکشن ریه فقط معطوف به بیمارستان نمی باشد و می توان از آن به آسانی در خانه نیز بهره مند شد، اجرای این خدمات توسط مرکز درمان تو با استفاده از تجربیات پزشک و پرستاران این مرکز به آسانی در همه ساعات شبانه روز قابل ارائه و انجام می باشد و شما عزیزان می توانید بدون نگرانی از این خدمات در خانه خود بهره مند گردید، این خدمات هم برای کودکان، هم برای نوزادان و هم برای بزرگسالان قابل ارائه اجرا می باشد.

جمع بندی و گرفتن نتایج نهایی

در انتهای مطلب باید خدمتتان عرض کنیم که ساکشن ریه و خلط گلو از دسته خدمات درمانی پزشکی به حساب می آید که حتما باید زیر نظر تجویز دستور پزشک انجام شود و انجام آن به صورت خودسرانه و شخصی می تواند عواقب بسیار خطرناکی را به همراه داشته باشد، این خدمات دارای فواید زیادی از قبیل کمک به تهویه بهتر و کنترل عفونت ریه و خون می باشد، برای استفاده از این خدمات هم در منزل می توانید اقدام کنید و هم در بیمارستان اما آن چیزی که اهمیت دارد اجرای صحیح این خدمات توسط تکسنسین اجرا کننده ساکشن ریه می باشد، امیدواریم در رابطه با نکات ساکشن ریه به آگاهی کافی رسیده باشید و از این مطلب استفاده لازم را نیز برده باشید، با آرزوی سلامتی برای شما عزیزان.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *