تنگی نفس به حالتی می گویند که در آن فرد بنا به یک عامل محیطی (فیزیکی) یا درونی دچار اختلال در عملکرد صحیح تنفس و اکسیژناسیون شده که پیامد آن شامل: تنفس سریع و کم عمق، خس خس سینه، درد قفسه سینه، سرگیجه یا Faint، بروز رنگ پریدگی پوست و تعریق شدید و در نتیجه کاهش اکسیژناسیون خون می گردد، روش های آموزشی درمان فوری تنگی نفس به همراه نکات دارویی و اجرایی و اینکه چه مسیری برای رسیدن به درمان قطعی را باید طی کنیم از مهم ترین گام ها برای جلوگیری از عوارض تنگی نفس می باشد، از مرکز درمان در منزل درمان تو با شما خواهیم بود تا در رابطه با مهم ترین نکات درمان فوری تنگی نفس برای شما صحبت کنیم و بدانیم که چه مسیری را برای درمان باید سپری کنیم تا سریعتر به نتیجه نهایی برسیم، تا انتهای مطالب همراه ما بمانید و اگر سوالی ذهن شما را درگیر کرده است آن را از طریق راه های ارتباطی با ما در میان بگذارید تا پزشکان مرکز درمان تو سریعا پاسخگوی شما عزیزان باشند.
پیشنهاد ویژه درمانی: ویزیت در منزل تهران شبانه روزی؛ وارد این صفحه شده و درخواست خود را اعلام کنید.
علت تنگی نفس چیست؟
به طورکلی تنگی نفس علائم واضحی از بروز یک اختلال یا پدیده غیرطبیعی در ثبات همودینامیک بدن می باشد، عوامل مختلفی بر بروز تنگی نفس دخیل هستند که از مهم ترین آن ها می توان به اختلالات عصبی و شوک های عصبی، تنگی نفس ناشی از معده، تنگی نفس ناشی از اختلالات و عملکرد ناصحیح قلب (تنگی نفس pnd) و غیره اشاره نمود، آن چیزی که باید بدانید این است که به طور معمول تعداد تنفس طبیعی هرشخص ۱۲ الی ۱۵ تنفس در دقیقه می باشد؛ اگر هرعاملی بر این تعداد تاثیر بگذارد و این تعداد را افزایش یا کاهش دهد سبب بروز تنگی نفس می شود، از مهم ترین علل بروز تنگی نفس می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- تنگی نفس عصبی: به دلیل فعال شدن سیستم سمپاتیک در اضطراب و انقباض عضلات تنفسی بروز می کند.
- تنگی نفس معده: به دلیل نفخ و تجمع گاز در معده یا روده و ریفلاکس معده (GERD) که در نهایت سبب بروز فتق دیافراگم می شود.
- تنگی نفس قلبی: به دلیل نارسایی قلب چپ (Left Heart Failure)، بیماری‌های دریچه ای قلب (مانند میترال یا آئورت) و کاردیومیوپاتی (ضعف عضله قلب) ایجاد می شود.
- تنگی نفس در بارداری: به دلیل احتقان وریدی و بازگشت خون جفت و جنین در حین خواب.
- تنگی نفس در خواب: به دلایلی نظیر مشکلات قلبی و عروقی، مشکل ریوی و غیره بروز می کند.
- تنگی نفس ناشی از آلرژی و حساسیت: به دلیل تنگی نفس ناشی از اسپاسم مجاری تنفسی.
- تنگی نفس ناشی از بیماری COPD: به دلیل تنگی نفس ناشی از اسپاسم مزمن مجاری تنفسی.
- تنگی نفس به دلیل تروماهای نفوذی و فشاری: به دلیل کانتیوژن ریوی و پرفوراسیون پرده جنب و مثبت شدن فضای جنب.
پیشنهاد ویژه درمانی: آزمایش در منزل با پکیج های بی نظیر متنوع
مهم ترین عوارض تنگی به چه صورت بروز می کند؟
بروز تنگی نفس و علائم آن اگر به موقع تشخیص و درمان شود می تواند از خطرات احتمالی نفس تنگی و عوارض اندامی جلوگیری کند، از مهم ترین عوارض تنگی نفس می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- کاهش اکسیژن خون
- خستگی و ضعف عمومی
- سرگیجه و سیاهی رفتن چشم
- اضطراب و بی‌قراری روانی
- درد یا فشار در قفسه سینه
- سرفه های خشک یا خلط دار
- اختلال خواب، مخصوصاً شب ها
- ورم اندام ها (به ویژه پاها)
- کاهش تمرکز و حافظه
- سرفه مداوم
- خلط خونی
- ورم پاها
- وحشت زدگی
درمان فوری تنگی نفس با دارو و توضیحاتی در رابطه با آن
درمان فوری تنگی نفس با استفاده از داروهای تجویز شده توسط متخصص ریه قابل انجام است، معمولا پزشکان با استناد به علائم بیمار اقدام به تجویز دارویی می کنند که براساس این علائم بتوانند اسپری، قرص و داروهای گیاهی لازم را برای بیمار اتخاذ نمایند، از مهم ترین روش های دارویی درمان فوری تنگی نفس می توان به موارد زیر اشاره نمود:
اسپری تنگی نفس
یکی از روش های مرسوم و اثرگذار در درمان تنگی نفس فوری استفاده از اسپری تنگی نفس می باشد، اسپری تنگی نفس می تواند با سرعت بسیار بالا و اینهالیشن (inhalation) جذب سیستمیک شود و براین اساس سریعا با تاثیرات خود بر مجاری تنفسی سبب گشاد شدن مجرای تنفسی و رفع تنگی نفس گردد، اسپری های مختلفی بر عملکرد صحیح ریه و آزادسازی مجرای تنفسی تاثیرگذارند که از مهم ترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- سالبوتامول (Salbutamol): گشاد کننده سریع برونش ها برای رفع فوری تنگی نفس.
- ایپراتروپیوم (Ipratropium): شل کننده عضلات مجاری هوایی با اثر طولانی تر.
- بکلومتازون (Beclomethasone): کورتیکواستروئید ضد التهاب در درمان مزمن آسم.
- بودزوناید (Budesonide): ضد التهاب استنشاقی برای کنترل علائم طولانی مدت.
- فلوتیکازون/سالمترول (Fluticasone/Salmeterol): ترکیب ضد التهاب و گشادکننده جهت درمان پایدار بیماری های تنفسی.
استفاده از کورتیکواستروئیدها برای درمان تنگی نفس
درمان فوری تنگی نفس با استفاده از داروهای کورتیکواستروئید قابل انجام است، متخصص ریه با تعیین نوع عامل تنگی نفس می تواند از انواع قرص های کورتیکواستروئید استفاده کند، به طورمثال قرص متیل پردنیزولون از جمله قرص های ضدالتهاب می باشد که در درمان مزمن تنگی نفس اثرپذیری بسیار بالایی دارد، از سایر قرص ها نیز می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- قرص اوریگانوم (Origanum Tablet): تنظیم التهابات مجاری تنفسی و بهبود تنفس در آلرژی های خفیف و سرماخوردگی.
- قرص آلبوترول از خانواده سالبوتامول (Albuterol Tablet – Salbutamol Family): گشاد کننده سریع برونش ها برای رفع تنگی نفس ناگهانی و آسم.
- قرص و کپسول تیوتروپیوم (Tiotropium Tablet/Capsule): شل کننده طولانی‌اثر عضلات تنفسی در درمان COPD و آسم مزمن.
- قرص دسلوراتادین (Desloratadine Tablet): آنتی هیستامین ضد آلرژی برای کاهش احتقان و عطسه در آلرژی فصلی.
- قرص افدرین (Ephedrine Tablet): محرک عصبی و گشاد کننده مجاری هوایی برای تنگی نفس حاد یا افت فشار خون.
- قرص ایروکاست (Erocast Tablet): مهار لوکوترین ها جهت کنترل التهاب و پیشگیری از حملات آسم مزمن.
- قرص مونته لوکاست (Montelukast Tablet): مسدود کننده گیرنده لوکوترین ها جهت درمان طولانی مدت آسم و آلرژی تنفسی.
البته باید توجه کنید که هریک از انواع داروهای نام برده شده را طبق علائم بیمار پزشک برای شما تجویز می کند، مثلا در بیماران با آلرژی های حاد از قرص پردنیزولون ۵ میلی گرم استفاده می شود.
پیشنهاد ویژه درمانی: برای دریافت خدمات تزریقات در منزل تهران حتی در ایام تعطیل نیز پاسخگوی شما خواهیم بود، وارد شوید و اطلاعات بیشتری کسب کنید.
استفاده از داروهای آرامبخش
استفاده از داروهای آرامبخش معمولا برای کنترل علائم تنگی نفس عصبی و استرسی استفاده می شود، در برخی موارد نیز که علائم ترس و اظطراب ناشی از تنگی نفش بروز می کند استفاده از آرامبخش ها می تواند در کاهش علائم شدیدتر و عوارض کمک کننده باشد، از مهم ترین داروهای آرامبخش می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- آلپرازولام (Alprazolam – Xanax)
- کلونازپام (Clonazepam – Klonopin)
- دیازپام (Diazepam – Valium)
- لورازپام (Lorazepam – Ativan)
- اکسازپام (Oxazepam)
- تمازپام (Temazepam)
- میدازولام (Midazolam)
- بوسپیرون (Buspirone)
درمان فوری تنگی نفس با داروهای گیاهی
استفاده از داروهای گیاهی برای درمان فوری نفس تنگی نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است زیراکه بسیاری از بیماران با علائم تنگی نفس حاد و مزمن با استفاده از روش های طب سنتی و داروهای گیاهی سالانه درمان و سرکوب علائم می گردند، از مهم ترین داروهای گیاهی درمان کننده علائم تنگی نفس می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- شربت گیاهی بوی وایتال بروسلی (BeVital Breathly): ترکیب ریشه خطمی، برگ گل ماهور، شیرین بیان و نعناع؛ نرم کننده و بازکننده مجاری تنفسی برای رفع فوری تنگی نفس.
- شربت گیاهی شیساندرا لانگ ساپورت (Schisandra Lung Support): عصاره شیساندرا، یارو، گزنه و ماهور؛ تقویت کننده عملکرد ریه و کاهش التهاب تنفسی.
- کپسول آستراگالوس ریسپیراتوری (Astragalus Respiratory Formula): عصاره آستراگالوس، گل پر، پونه کوهی و بارهنگ؛ افزایش ایمنی و مقاومت ریه در برابر آلرژی و تنگی نفس.
- قرص جین سِنگ ایر‌وی ریلیف (Ginseng Airway Relief): جین سِنگ، زنجبیل، شیرین بیان و کوئرستین؛ ضد التهاب و تقویت اکسیژن رسانی جهت آرام سازی تنفس.
- کپسول روغن سیاه دانه (Black Seed Oil Capsules): روغن سیاه دانه با تیموکینون؛ ضد حساسیت و گشاد کننده طبیعی راه تنفسی.
نکته مهم در واقع پیشنهاد مهم: برای خرید هریک از موارد فوق پیشنهاد می کنیم که از داروخانه های معتبر نظیر داروخانه ۲۹ فروردین تهران و وبسایت مثبت سبز آنلاین اقدام گردد.
چرا آموزش روش های فوری درمان تنگی نفس در خانه اهمیت بالایی دارد؟
اگر شخصی درنظر داشته باشد که از روش های دارویی استفاده نکند اما به روش های خانگی درمان های لازم را اتخاذ کند پیشنهاد ما براین است که از روش های خانگی درمان تنگی نفس در خانه استفاده کنید، این روش ها به شما کمک می کند که بدون نیاز به درمان های دارویی بتوانید هرچه سریعتر علائم را تحت کنترل قرار دهید و دچار عوارض حاد تنگی نفس و علائم آن نگردید، به نقل از مدلاین پلاس مهم ترین مزایای انجام درمان تنگی نفس در خانه به شرح زیر می باشد:
Individuals living with chronic respiratory conditions can greatly benefit from professional breathing treatment. By working with a breathing therapist, individuals can learn specific techniques to improve lung capacity, reduce symptoms, and enhance their overall quality of life.
افرادی که با بیماری‌های مزمن تنفسی زندگی می‌کنند می‌توانند از درمان‌های تنفسی حرفه‌ای بهره‌مند شوند. با همکاری با یک متخصص تنفس، افراد می‌توانند تکنیک‌های خاصی را برای بهبود ظرفیت ریه، کاهش علائم و افزایش کیفیت کلی زندگی خود بیاموزند.
درمان فوری تنگی نفس در منزل با ۱۳ روش تخصصی
استفاده از روش های خانگی برای درمان فوری تنگی نفس به بیمار کمک نی کند تا از ابزار و آموزش های شخصی بتواند درمان های پیشگیرانه را اتخاذ نمایید، ۱۳ روش درمان فوری تنگی نفس در منزل را برای شما در این قسمت جمع آوری کرده ایم که به واسطه آن ها بتوانید سریعا علائم را سرکوب و یا از بروز مجدد آنها جلوگیری بعمل بیاورید، این روش ها را براساس تفکیک نوع عامل و علت ایجاد کننده برای شما شرح داده ایم که بتوانید تشخیص دهید در کدام نوع تنگی نفس از چه روش هایی می توان استفاده نمود، برای مثال برای تنگی نفس عصبی آرام سازی سیستم اعصاب براساس داروهای آرامبخش استفاده می شود، درمان فوری تنگی در منزل شامل موارد زیر می شود:
| نوع تنگی نفس | روش یا اقدام مناسب | توضیح علمی و کاربرد |
| تنگی نفس عصبی (اضطرابی) | داروهای آرام بخش خفیف مثل بوسپیرون، آلپرازولام + مدیتیشن و یوگا | آرام سازی سیستم عصبی مرکزی و کاهش تحریک سمپاتیک که باعث رفع انقباض عضلات تنفسی و اضطراب می گردد. |
| تنگی نفس قلبی | رژیم دارویی با لازیکس و نیترگلیسیرین + پوزیشن نشسته خمیده رو به جلو | کاهش بازگشت وریدی به قلب و تخفیف ادم ریوی، بهبود جریان خون ریوی و کاهش فشار قفسه سینه. |
| تنگی نفس بارداری | تنفس دیافراگمی و مصرف مایعات گرم + استراحت منظم | کاهش فشار رحم بر دیافراگم، بهبود اکسیژن رسانی به جنین و تنظیم ریتم تنفس مادر. |
| تنگی نفس آلرژیک | اجتناب از آلرژن ها + مصرف آنتی هیستامین (دسلوراتادین) + استفاده از تصفیه هوا | جلوگیری از تحریک مجاری تنفسی و کاهش ترشح هیستامین مسئول تورم و احتقان راه های هوایی. |
| تنگی نفس در خواب (آپنه خواب) | تنظیم الگوی خواب، پوزیشن مناسب، استفاده از دستگاه بخور سرد و چکاپ تنفسی | جلوگیری از انسداد موقت راه هوایی با مرطوب کردن مجاری و بهبود جریان هوای شبانه. |
| تنگی نفس معده ای (گوارشی) | مصرف وعده های سبک، عدم دراز کشیدن پس از غذا، استفاده از چای گرم گیاهی مثل زنجبیل | جلوگیری از فشار معده بر دیافراگم، کاهش ریفلاکس اسیدی و آرام سازی عضلات گوارشی متصل به مسیر تنفس. |
| تنگی نفس ناشی از آلودگی یا محیطی | استفاده از تصفیه هوا، اجتناب از ارتفاع زیاد، استنشاق هوای سرد برای تسکین فوری | کاهش ورود ذرات آلرژن و آلودگی، افزایش شفافیت مجاری هوایی و بهبود تنفس لحظه ای. |
| تنگی نفس ناشی از خستگی و کم خوابی | رعایت استراحت کافی، انجام تای چی، ماساژ تنفسی | تنظیم ریتم تنفس با افزایش اکسیژن، کاهش خستگی عضلات تنفسی و بهبود عملکرد ریه در حالت آرام. |
آرامش خود را حفظ کنید
در گام اول از بروز تنگی نفس پیشنهاد می شود آرامش خود را حفظ کنید، استرس با ترشح کورتیزول و اپی نفرین می تواند در انقباض عروقی و انسداد مجرای تنفسی سبب بروز تنگی نفس و دیس پنه و یا تشدید آن گردد، پیشنهاد می کنیم در صورت بروز تنگی نفس اظطرابی ابتدا آرامش خود را حفظ کنید، رویکرد اجرایی برنامه های آرام بخشی همانند یوگا و مدیتیشن همچنین انجام ورزش های آرام مانند تای چی و رعایت الگوی صحیح انجام آن ها در این مسیر بسیار می تواند برای شما کمک کننده باشد، مشاوره روان شناختی و درمان های شناختی-رفتاری نیز می توانند به مدیریت استرس کمک کرده و از بروز حملات پانیک یا اضطراب شدید کمک کننده باشند.
بیشتر بخوانیم: ۲۱ روش معجزه آسا درمان خانگی بواسیر (معجزه درمان هموروئید)
در صورت شرایط بحرانی با ۱۱۵ تماس بگیرید
اگر علائم تنگی نفس شما بسیار حاد و خطرناک بود پیشنهاد بعدی ما بر ارجاع بیمار و وضعیت او به اورژانس کشوری یا ۱۱۵ است، اعزام آمبولانس می تواند به شما در تشخیص زودهنگام علت تنگی نفس و پیشگکیری از عوارض حاد نظیر سکته مغزی، سکته قلبی، آریتمی قلبی و عواقب خطرناک دیس پنه کمک کند، برای این کار آرامش خود را حفظ کرده و با ۱۱۵ کشوری تماس مستقیم حاصل نمایید.
تنفس عمیق بکشید و آن را عمیق بازدم کنید (تکنیک لب غنچه ای)
در بسیاری از موارد تنگی نفس با انجام حرکات لب غنچه ای قابل برطرف شدن است، این تکنیک به خارج سازی دی اکسید کربن تنفسی و عدم انتقال مجدد آن به جای o2 به خون پیشگیری می کند، بسیاری از پزشکان برای قابل لمس شدن اجرای این حرکت آن را به “بوییدن برگ گل و فوت کردن شمع روشن” مثال می زنند؛ یعنی ابتدا با بینی خود در حد ۵ الی ۷ ثانیه نفس عمیق بکشید و به صورت فوت کردن شمع نفس خود را بازدم نمایید.
در پوزیشن مناسب قرار بگیرید (نشسته در حالت خمیده رو به جلو)
یکی از روش های کنترل تنگی نفس قرارگیری در وضعیت نشسته در حالت خمیده رو به جلو است، در واقع پوزیشن گیری مناسب برای تنفس شامل تنفس دیافراگمی می شود که اجرای آن به شرح زیر می باشد:
- در وضعیت نشسته یا درازکش قرار بگیرید، یک دست را روی سینه و دیگری را روی شکم بگذارید.
- از راه بینی آرام و عمیق نفس بکشید تا احساس کنید شکم بالا می آید نه سینه.
- نفس را چند ثانیه نگه دارید تا دیافراگم کاملاً منبسط شود.
- سپس از طریق لب های نیمه باز (تکنیک لب غنچه ای) به آرامی بازدم کنید.
- این چرخه را چند بار با تمرکز بر حرکت شکم تکرار کنید تا ریتم تنفس به حالت طبیعی و آرام بازگردد.
از مایعات گرم برای رقیق شدن ترشحات استفاده کنید
از گذشته تاکنون استفاده از مایعات گرم برای رقیق سازی ترشحات چسبیده به مجاری تنفسی و غلیظ کمک کننده بوده است، پیشنهاد می شود برای کاهش علائم تنگی نفس شدید از مایعات گرم مثلا آب گرم، چایی کمرنگ گرم و یا شیرجوشیده استفاده کنید، این کار را در طول روز برای برطرف شدن علائم تنگی نفس حداقل ۲ بار اجرایی کنید؛ هنچنین می توانید از دمنوش های گرم زنجبیل، زردچوبه یا نعناع فلفلی نیز استفاده نمایید.
الگوی استراحت منظم و کافی را دستور کار قرار دهید
استراحت در بازسازی و تعدیل کنندگی هورمون های مترشحه از مغز که به هورمون های استرس زا نیز معروف است بسیار تاثیرگذار است، داشتن حداقل ۶ الی ۸ ساعت استراخت کافی در طول روز می تواند در کاهش تولید و ترشح فاکتورهای التهابی خون (سایتوکنین ها) و کورتیزول و اپی نفرین تاثیرگذار باشد، برای کنترل تنگی نفس ناشی از بی خوابی داشتن پوزیشن مناسب در حین خواب، رژیم سبک غذایی و کنترل اضطراب و استرس پیشنهاد می شود.
پیشنهاد ویژه درمانی: تزریق سرم در منزل با اعزام زیر ۴۵ دقیقه پرستار، از پرستاران مجرب برای اجرای خدمات تزریق سرم سیار استفاده کرده ایم، وارد شوید و اطلاعات بیشتر کسب کنید.
رژیم دارویی پزشک خود را دنبال کنید
رعایت الگوی رژیم دارویی برای بیماران مزمن و استفاده از داروهای به تازگی تجویز شده در بیماران با علائم حاد بروز کرده از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، برخی تنگی نفس ها به دلیل تجمع مایع اندام های تحتانی و بازگشت وریدی در طول خواب است که سبب ادم ریوی می شود (که به آن تنگی نفس کوششی شبانه یا PND می گویند) و درمان آن استفاده از قرص هایی نظیر لازیکس و نیترگلیسیرین می باشد، در این حالت بیمار باید از رژیم دارویی مناسب خود استفاده کند، به هرحال رعایت رژیم غذایی مناسب به طور دقیق می تواند در کنترل علائم نفس تنگی در دوره های مختلف روز کمک کننده باشد.
سعی کنید کمتر در معرض آلرژن ها قرار بگیرید
عوامل تحریک کننده آلرژی و احتباس و انسداد مجرای تنفسی در بیمارانی که به برخی از آلرژن ها حساسیت حاد دارند می تواند در تشدید تنگی نفس بسیار موثر باشند، این عوامل با تولید و ترشح هیستامین ها، افزایش پاسخ سیستم ایمنی و فعال کردن چرخه التهابی بدن (افزایش crp و رسوب گلبول های قرمز) می تواند در تشدید علائم آلرژی بسیار تاثیرگذار باشد، اجتناب از عوامل محرک می تواند در کاهش خطرات ناشی از علائم آلرژی ها موثر باشد، از مهم تریم راه کارهای جلوگیری از بروز حساسیت های آلرژیک توسط آلرژن های تنفسی و تغذیه ای می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- مصرف آنتی هیستامین های سریع الاثر مثل دسلوراتادین یا ستیریزین برای مهار ترشح هیستامین و کنترل فوری عطسه و التهاب مجاری تنفسی.
- استفاده از بخور سرد و شست و شوی بینی با محلول سالین برای پاک سازی آلرژن ها و کاهش احتقان سینوس ها.
- اجتناب از خوراکی های محرک آلرژی مانند لبنیات کامل، غذاهای بسته بندی، و مغزها در زمان بروز علائم شدید.
- نوشیدن مایعات گرم و مصرف زنجبیل یا چای نعناع برای تسکین گلودرد و کاهش تحریک دستگاه تنفس.
- استفاده از دستگاه تصفیه هوا و تهویه مناسب محیط جهت کاهش گرده، غبار و ذرات آلرژن معلق در فضا.
از کشیدن سیگار و نوشیدن الکل خودداری کنید
سیگار با تشدید التهاب، ترشح زیاد موکوس، تخریب مژک ها، فیبروز ریه و اسپاسم برونش ها می تواند در بروز تنگی نفس بسیار تاثیرگذار باشد، همچنین الکل و مشتقات آن نیز با تخریب سلول های ریوی، کاهش اکسیژن خون، التهاب مخاط تنفسی، ضعف عضلات تنفس، افزایش خطر عفونت ریه می تواند در بروز دیس پنه یا تنگی نفس تاثیرگذار باشد، پیشنهاد می شود اگر سابقه حداقل ۱ بار تنگی نفس را دارید از نوشیدن الکل و کشیدن سیگار به طورکامل خودداری نمایید.
از زندگی در محیط های با ارتفاع بلند پرهیز کنید
ارتفاع زیاد می تواند در بروز کاهش فشار اکسیژن، کمبود اکسیژن خون، افزایش تهویه ریوی، خستگی عضلات تنفسی، سردرد و سرگیجه تاثیرگار باشد، افرادی که در ارتفاعات زندگی می کنند به دلیل کمبود اکسیژن کافی دچار علائم و عوارض تنگی نفس شوند و بلعکس افرادی که در ارتفاعات زندگی نمی کنند نیز با سفر به ارتفاعات بلند می توانند علائم تنگی نفس را تجربه نمایند.
از دستگاه تصفیه هوا و بخور سرد محیطی استفاده کنید
استفاده از دستگاه تصفیه هوا و بخور سرد محیط می تواند در کاهش التهاب مجاری، کاهش تورم و سرفه، آرام سازی تنفس، کاهش تحریک عصبی همچنین بهبود جریان هوای ریوی تاثیرگذار باشد، برای اینکار اگر علائم تنگی نفس شدید را تجربه می کنید و محیط بیرون منزل خنک و سرد است از خانه خارج شوید و در محیط خنک نفس عمیق بکشید، اگر در فصل گرم سال یا مناطق گرمسیری زندگی می کنید پیشنهاد می کنیم در مقابل باد کولر یا پنکه نفس عمیق را بکشید.
بیشتر بخوانیم: چرا تست خواب در منزل برای تشخیص اختلال خواب سودمند است؟
از ماساژ تنفسی استفاده کنید
ماساژ تنفسی به کاهش اضطراب و استرس با ترشح سروتونین و دوپامین کمک می کند، برای استفاده از ماساژ تنفسی سعی کنید با فشار ملایم روی قفسه سینه و پشت، جریان خون و لنف را تقویت کرده و عضلات تنفس را شل کنید، همچنین استفاده از روش های زیر نیز همراه با ماساژ تنفسی از ارزش بالایی برخوردار است:
- تنفس دیافراگمی برای افزایش اکسیژن رسانی و هماهنگی ریتم ماساژ.
- بخور سرد یا اسانس اکالیپتوس و نعناع جهت باز شدن مجاری هوایی.
- حرکات کششی سبک شانه و قفسه سینه برای رهاسازی عضلات بین دنده ای.
- نوشیدن آب ولرم یا دمنوش ضدالتهاب مثل زنجبیل یا آویشن برای پاک سازی خلط مجاری تنفسی.
- مدیتیشن کوتاه و آرام سازی ذهنی برای کاهش اضطراب و تثبیت تنفس عمیق.
چکاپ و آزمایشات تنفسی فراموش نشود
انجام چکاپ برای بررسی عملکرد ریه ها می تواند در تشخیص عوارض و علائم تنگی نفس کمک کننده باشد، از آزمایشات مهم برای کنترل و درمان تنگی نفس می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- عکس قفسه سینه (Chest X-Ray)
- آزمایش گازهای خون شریانی (ABG)
- اسپیرومتری (Spirometry)
- تست پیک فلو (Peak Flow Test)
- تست ظرفیت‌های ریوی (Lung Volumes Test)
- تست انتشار گاز (DLCO)
درمان تنگی نفس در طب سنتی
در گذشته برای درمان تنگی نفس های مختلف بدن از روش های دارویی سنتی استفاده می شد که اطباء طب سنتی آن ها را تجویز و اجرا می کردند، دانستن اینکه این داروهای گیاهی و دمنوش ها کدامند و از کدام روش ها به چه اندازه ای می توان استفاده نمود نیز می تواند ما را در کنترل علائم حاد تنگی نفس کمک کند، درمان تنگی نفس در طب سنتی به روش زیر است:
- زنجبیل: ضد التهاب و خلط زداست، عضلات مجاری تنفسی را شل کرده و اسپاسم را کاهش می دهد؛ یک قاشق چای خوری زنجبیل تازه را در آب جوش دم کرده و با عسل بنوشید.
- بابونه: آرام بخش و ضد التهاب، التهاب مخاط تنفسی و اضطراب را کم می کند؛ دو قاشق چای خوری گل بابونه خشک را در آب جوش دم کرده و پس از ۱۰ دقیقه مصرف کنید.
- نعناع: حاوی منتول، بازکننده مجاری هوایی و خنک کننده تنفس؛ برگ تازه را دم کنید یا چند قطره اسانس نعناع را در بخور سرد یا چای اضافه کنید.
- زردچوبه: دارای کورکومین ضد التهاب و آنتی اکسیدان قوی، کاهش التهاب ریوی و تقویت بافت ها؛ نصف قاشق چای خوری زردچوبه را با شیر گرم و کمی فلفل سیاه مخلوط و مصرف کنید.
- لیمو: منبع ویتامین C، پاک کننده ریه و تقویت کننده ایمنی، با خاصیت ضد باکتری و ضد ویروس؛ آب یک عدد لیموی تازه را با عسل در آب ولرم حل کرده و صبح ناشتا بنوشید.
- سرخارگل (اکیناسه): محرک ایمنی و ضد عفونت، تقویت دفاع طبیعی بدن و پیشگیری از آلرژی های تنفسی؛ یک قاشق چای خوری ریشه یا گل خشک را در آب جوش دم کرده و پس از ۱۰ دقیقه بنوشید یا از مکمل استاندارد استفاده کنید.
- نعناع فلفلی: نعناع فلفلی دارای خواص ضد اسپاسم است که می تواند به شل شدن مجاری تنفسی و بهبود تنفس کمک کند، می توانید چای نعناع فلفلی بنوشید یا بخور نعناع فلفلی را استنشاق کنید.
ویزیت متخصص ریه در منزل برای درمان فوری تنگی نفس
ویزیت متخصص ریه در منزل برای تشخیص و درمان سریع تنگی نفس از اهمیت بسیار بالایی در بهداشت عمومی و سلامت همگانی برخوردار است، معمولا علائم تنگی نفس به صورتی است که فرد توانایی مراجعه سریع به بیمارستان و مطب را ندارد در عوض پزشک با استفاده از تجربیات خود می تواند تشخیص و درمان را برای بیمار اتخاذ نماید، استفاده از روش های معاینه و تشخیص همراه با روش های پاراکلینیکی دقیق می تواند درمان لازم را برای بیمار اتخاذ نماید، درصورت تمایل به اعزام فوری و سریع حتی در ایام تعطیل سال می توانید با شماره های ۰۲۱۹۱۰۹۶۵۲۱ و ۰۲۱۹۱۰۹۶۵۸۴ در تماس باشید.
سوالات پرتکرار در رابطه با درمان فوری تنگی نفس
اگه دچار تنگی نفس شدید شدم باید چی کار کنم تا سریع آروم شم؟
صورت بروز ناگهانی تنگی نفس، ابتدا در وضعیت نشسته و کمی خمیده به جلو قرار گیرید (پوزیشن نجات)، سپس از طریق بینی نفس عمیق دیافراگمی بکشید و بازدم را با لب های غنچه شده آرام بیرون دهید تا فشار درون ریه ها کاهش یابد، اگر مشکل با اضطراب همراه است تنفس را منظم کنید، محیط را خنک نگه دارید و در صورت تداوم با اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید.
کدوم اسپری یا دارو برای رفع سریع نفس تنگی خوبه؟
در شرایط اورژانسی اسپری های سالبوتامول (Salbutamol) یا ایپراتروپیوم (Ipratropium) بهترین گزینه برای باز کردن سریع مجاری هوایی هستند، مصرف آنها باید فقط طبق تجویز پزشک انجام شود، ولی داشتن اسپری سالبوتامول برای بیماران مبتلا به آسم یا COPD توصیه می شود، استفاده بیش از حد ممکن است باعث تپش قلب یا اضطراب شود.
اگه نفس تنگ بشم به خاطر استرس یا ترس، دارویی هست که کمک کنه؟
تنگی نفس ناشی از اضطراب معمولاً ریوی نیست بلکه عصبی است، در این حالت انجام روش های آرام سازی (تنفس دیافراگمی، مدیتیشن، یوگا) و استفاده کوتاه مدت از داروهای ضد اضطراب نظیر بوسپیرون یا آلپرازولام تحت نظر پزشک مؤثر است، درمان رفتاری شناختی (CBT) نیز برای کنترل پایدار اضطراب توصیه می شود.
می تونم برای نفس تنگی از دمنوش یا داروی گیاهی استفاده کنم؟
بله، برخی گیاهان دارای خواص ضدالتهابی و خلط زدا هستند مانند زنجبیل، بابونه، نعناع و زردچوبه، مصرف آن ها در کنار درمان اصلی، به تسکین علائم کمک می کند، با این حال در صورت تنگی نفس شدید یا همراه با درد قفسه سینه، نباید فقط به داروی گیاهی اکتفا کرد و مراجعه فوری به پزشک الزامی است.
اگه شب موقع خواب نفس تنگی بگیرم، چطور علائم و فوری درمان کنم؟
در تنگی نفس شبانه به ویژه در بیماران قلبی باید در پوزیشن نیمه‌نشسته یا زاویه ۴۵ درجه بخوابید تا جریان خون به ریه ها کمتر شود، استفاده از بخور سرد، هوای خنک، کاهش مصرف نمک و مایعات قبل از خواب مفید است، اگر همراه با ورم پا یا سرفه شبانه باشد احتمال نارسایی قلبی وجود دارد و نیاز به داروهای لازیکس و نیتروگلیسیرین تحت نظر پزشک دارد.
جمع بندی و گرفتن نتایج نهایی
در جمع بندی باید خدمتتان عرض کنیم که تنگی نفس علامتی نیست که غیرقابل بروز و اتفاق افتادن نباشد! شدت تنگی نفس می تواند سبب بروز عوارض حاد گردد اما راهکارهای درمانی همیشه با این عوارض مقابله خواهند کرد، روش های دارویی و گیاهی همچنین استفاده از روش های خانگی و طب سنتی نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است که ما در رابطه با ۱۳ روش تخصصی در این قسمت صحبت کردیم، امیدواریم این مطلب برای شما مفید واقع شده باشد و از آن نهایت استفاده را برده باشید، یادتان نرود که درمان تو دوستدار سلامتی شما می باشد.
